Zowat al de misdaadromans van Indridason spelen in het (nabije) verleden. In de meeste van zijn zowat twintig boeken heeft politieman Erlendur Sveinsson de hoofdrol. Een niet al te jonge, wat depressieve rechercheur met een dochter die aan de drugs zit en een alcoholische zoon. Met Erlendur kreeg Indridason wereldbekendheid en werd hij vertaald in meer dan veertig talen. Zonder overdrijving mag hij de vader van de IJslandse misdaadroman worden genoemd.

Erfschuld is een standalone zonder Erlendur, maar er is wel enige gelijkenis met zijn vorige thrillers. Zo is de centrale figuur, Konrad, weer een wat oudere politieman die pas met pensioen is en toelating krijgt de dood van een negentigjarige man te onderzoeken. Konrad komt tot de conclusie dat de man in bed vermoord werd, verstikt met een hoofdkussen. Waarom hij vermoord werd en wie de oude man is, blijft voorlopig een raadsel. Konrad geraakt wel geïntrigeerd door een paar oude krantenknipsels die dateren uit 1944 en gaan over de onopgeloste moord in Reykjavik op Rósamunda, een jonge vrouw. Hij duikt in de archieven.

Indridason springt handig van het politieonderzoek tijdens de oorlogsjaren naar het moderne speurwerk van Konrad anno nu. Misschien wat ironisch blijken oude en nieuwe technieken tot dezelfde conclusie te leiden.

Intussen krijgen we een verhelderend beeld over een vrij onbekend stukje geschiedenis: de bezetting van IJsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Niet door de Duitsers, wel door Britten, Canadezen en Noren. Maar vooral door de Amerikanen. Een bezetting die onder meer verantwoord werd om de Duitsers te beletten het eiland te veroveren. Vooral de Amerikanen bleken voor veel IJslanders een probleem. Tijdens de 'situatie', zoals ze de bezetting noemden, werden heel wat jonge vrouwen zwanger van een soldaat en was abortus vaak de enige oplossing. Was Rósamunda een soldatenliefje? Konrad ontdekt al snel dat de oude man die in bed gewurgd werd, ooit betrokken was bij het onderzoek naar de moord op Rósamunda, meer dan een halve eeuw geleden.

Ontworteld

Erfschuld is meer dan een politieroman. Historicus Indridason vertelt zonder belerend te zijn een stukje geschiedenis van IJsland, heeft het fascinerend over sagen, volksverhalen en bijgeloof. Maar bovenal toont hij hoe een arme, ouderwetse boerensamenleving van haar wortels losgescheurd wordt en nauwelijks de tijd krijgt zich aan te passen aan de nieuwe wereldgebeurtenissen. Inmiddels slaagt Indridason erin te tonen hoe tijd mensen kan veranderen. Maar dat ook veel gelijk blijft. Misdadigers worden niet altijd gestraft. Integendeel, het zijn onschuldige slachtoffers die de dupe worden van machtige bedriegers.

Indridason schrijft zoals gewoonlijk sober en overtuigend, leeft mee met zijn personages, heeft oog voor details. Erfschuld moet het niet zozeer van spanning hebben dan wel van structuur en plot.

FRED BRAECKMAN ■

Verberg tekst

Tijdens een etentje met zijn ex-collega Marta raakt de gepensioneerde politieman Konráð op de hoogte van een moord op een 90-jarige alleenstaande man. In zijn appartement bewaarde hij krantenknipsels uit 1944 over de wurging van een jonge vrouw. Ze werd destijds achtergelaten bij het Nationaal Theater in Reykjavik dat in de oorlogsjaren als opslagplaats werd gebruikt door het bezettingsleger. Konráð krijgt de sleutel van het appartement van de oude man om de plaats van het delict te doorzoeken. De auteur voert de lezer mee met beide moordonderzoeken, die gaandeweg met elkaar verweven blijken te zijn. Het plot zit knap in elkaar en de lezer weet soms meer dan de afzonderlijke onderzoekers van beide moordzaken waardoor spanning ontstaat. Kenmerkend voor het speurwerk zijn ook de aandacht voor de details en het uiteenrafelen van de achtergronden van de slachtoffers. Het verhaal boeit ook door de beschrijving van de IJslandse cultuur en geschiedenis. In 2013 bekroond met de Spaanse Premio RBA de Novela Negra. Vijf sterren in VN's Detective & Thrillergids 2015. Verberg tekst