BRUSSEL -- Op vele Potter-fansites is de teller vanochtend onder de 21 dagen gedoken. Op 21 juni om middernacht Britse tijd verschijnt eindelijk ,,Harry Potter and the Order of the Phoenix''. Drie jaar hebben kinderen er reikhalzend naar uit gekeken. Toch laten uitgeverij en boekhandel niets aan het toeval over. De wereld, ook in Vlaanderen, wacht een ongekend marketingoffensief.
De cijfers die gepaard gaan met de lancering van het vijfde deel van J.K. Rowlings succesreeks, zijn duizelingwekkend. Het Amerikaanse publiek zal worden overstelpt door radio- en tv-spotjes en billboards. Daarnaast stelt de uitgeverij Scholastic 15.000 activiteitenpakketen, 24.000 levensgrote kartonnen Potter-borden en 400.000 buttons ter beschikking van de boekhandel. Het pr-budget bedraagt ,,tussen de 3 en 4 miljoen dollar'', zo meldt The Wall Street Journal . Dat is peanuts vergeleken bij een gemiddelde Hollywoodfilm, maar uitzonderlijk veel voor de uitgeverijwereld.
Scholastic heeft dan ook een enorme berg boeken te verkopen. De uitgeverij drukt in één oplage het recordaantal van 8,5 miljoen exemplaren. Die zijn verdeeld over drie edities: een kinderversie, een volwassenenversie en een speciaal gebonden uitgave. De Britse uitgeverij Bloomsbury, die de rechten in alle andere Engelstalige landen beheert, voegt daar nog eens naar schatting 2,5 miljoen exemplaren aan toe. Hoeveel precies, laat Bloomsbury niet los. Ter vergelijking: van Harry Potter and the goblet of fire, het vierde deel, zijn in Amerika totnogtoe 17 miljoen exemplaren over de toonbank gegaan.
Ook de boekhandel zit niet stil. Veel winkels in de Angelsaksische wereld openen 's nachts hun deuren om Harry Potter-junks zo spoedig mogelijk hun shot te geven. Vele hebben 21 juni ook uitgeroepen tot Harry Potter-dag. Het Londense St. Gilles Hotel biedt zelfs een familiearrangement aan voor wie het grote feest in de vestiging van Waterstone's op Picadilly Circus, een van de grootste boekwinkels van Europa, wil bijwonen.
Om een zo groot mogelijk deel van de koek te bemachtigen, biedt de ene winkel het boek nog goedkoper aan dan de andere. De officiële winkelprijs die Scholastic op de kaft drukt (29.99), zal bijna niemand hoeven te betalen. Amazon.com en de keten Barnes & Noble bieden The Order of the Phoenix bijvoorbeeld aan met veertig procent korting. In Engeland biedt Amazon zelfs vijftig procent. Dat verklaart mee waarom de internetboekhandel vorige week kon melden dat hij al 850.000 bestellingen heeft kunnen noteren, die hij op de verkoopdag zal afleveren.
Opmerkelijk genoeg doet de schrijfster zelf weinig om haar 768 pagina's tellende boek aan de man te brengen. Zij woont alleen het feest bij dat Bloomsbury op 26 juni organiseert in de Royal Albert Hall in Londen. De uitgeverij heeft in totaal 4.000 kaarten verloot onder scholen, die elk maximaal vijftig leerlingen mogen afvaardigen. Ook tien Amerikaanse winnaars van een essaywedstrijd en een groep Australische kinderen zullen aanwezig zijn. J.K. Rowling zal hun landen niet bezoeken voor een promotietour.
In Vlaanderen zorgt ,,HP-day'' voor niet meer dan een kleine rimpeling. De marketing barst pas los als eind november de Nederlandse vertaling van Wiebe Budding' verschijnt. De boekhandel haalt de Engelse uitgave wel in huis, maar doet dat in relatieve stilte. Niemand heeft overdadig veel exemplaren ingekocht. De boekhandelketen De Standaard heeft bijvoorbeeld voor alle 85 vestigingen samen ,,een paar honderd exemplaren'' besteld, zegt directeur marketing Daniël Dullers. Bij Fnac en Co-libro, een inkoopcombinatie voor zelfstandige boekhandels, is dat niet anders.
Standaard Uitgeverij grijpt 21 juni wel aan om Harry Potter en de Orde van de Feniks aan te kondigen. Op die dag ontvangen alle Vlaamse boekhandels een raamaffiche en een toonbankdisplay met een intekenblok. Sommige boekhandels hebben het initiatief om met intekenen te beginnen, overigens al veel eerder genomen. Een enkeling is daar zelfs mee begonnen toen in 2000 het vorige deel uit de serie verscheen.
De enige plekken in Vlaanderen waar het zaterdag over drie weken Harry Potter-dag is, zijn Engelstalige boekhandels. Zo kunnen kinderen in de Brusselse vestiging van Waterstone's hun gezicht laten beschilderen en leest een verteller voor uit het nieuwe boek. Ook gaat de winkel vroeger open. Niet om 1 uur 's nachts, als 'HP5' in België verkocht mag worden, maar om 7 uur. ,,De Adolphe Maxlaan is momenteel niet echt geschikt om midden in de nacht families te lokken,'' verklaart assistent-manager Ronny Wellemans. ,,Dit is twee uur vroeger dan normaal.''
Waterstone's is al drie maanden geleden begonnen met een intekenlijst. Ieder kind dat een exemplaar heeft gereserveerd, krijgt over drie weken hetzelfde geschenk als elke Waterstone's-klant in Groot-Brittannië: een set speelkaarten. De winkel adverteert deze weken flink in het weekblad The Bulletin, dat door bijna iedere EU-ambtenaar gelezen wordt, om de actie bekendheid te geven. ,,Voor ons is dit boek ongelooflijk belangrijk'', zegt Wellemans. ,,Potter kan ons hele jaar goed maken.''
Ook de internationale prijzenslag gaat niet aan de Brusselse vestiging voorbij. Maar tegen welke prijs de 1.200 bestelde exemplaren van The Order of the Phoenix straks in de winkel ligt, weet Wellemans nog niet. ,,Dat bepaalt het hoofdkwartier in Engeland. De prijs zal heel competitief zijn, met een flinke discount dus, maar niet kunnen concurreren met Internet.'' De klanten krijgen de prijs pas te horen op de dag zelf. De gedachte is: als ze naar de winkel gekomen zijn, kopen ze toch wel.
,,Harry Potter and the Order of the Phoenix'' verschijnt op 21 juni, om 1 uur Belgische tijd. Uitgelekte details over de inhoud van het boek zijn te vinden op vele Potter-fansites.
Verberg tekst